حدود 10 سال پیش مقاله ای نوشتم مبنی بر اینکه کشته شدن یزدگرد سوم در گمنامی در اسیاب مرو کاملا افسانه و از اکاذیب تاریخی است و یزدگرد در جنگ نیزک ترخان فرستاده ماهویه سوری حاکم خراسان و در گناباد کشته شده است خیلی ها شگفت زده شدند بعضی اصرار بر همان روایت معروف داشتند که خیلی مورد تایید اهل سنت است اگرچه روایات شیعی اصرار بر صحت آن نمی کنند. اما روزی که ثابت شود ماهویه سوری همان معاویه سوری بعدی در شام (شمش .شمس)هست بسیار بیشتر شگفت زده خواهید شد . بسیاری از روایات اسلامی و تاریخی اشاره می کنند که حاکم بلخ یا خراسان از در اتحاد با مسلمانان در آمد و در خلافت اسلامی جایگاه رفیعی یافت اما به جزییات نمی پردازند اما اکنون مدارکی در دست است که حاکم خراسان که رقیب یزدگرد ساسانی بود و دین زرتشتی حکومتی درباری ساسانی را قبول نداشت در انتظار فرصتی بود که پادشاهی ایران را از خاندان ساسانی بگیرد و این فرصت طلایی پس از ظهور اسلام و تازیدن اعراب پیش آمده بود . امپراتوری بلخ و بامیان نوعی از دین داشت که تفسیر دینی درباری ساسانیان مبنی بر حق الهی و توارث سلطنت را قبول نداشت. زرتشتی ساسانی از دوره کرتیر به سرکوب ادیان و بت ها و اله ها و ایزدان پرداخت و تنها خدای واحد اهورا مزدا را شایسته پرستش و عبادت می دانست در حالیکه در جغرافیای امپراتوری هخامنشی همه اله ها و ایزدان محترم بودند . بودایی یک شاخه از میترایی و زرتشتی بوده است و در خراسان اولین امپراتوری را تشکیل دادند بودا شاهزاده ای پارسی بود و از منطقه تازیگستان و بلخ و منطقه سکاها به جغرافیای هیمالیا نفوذ پیدا کرد . اسوکا اولین امپراتوری بود که ایین بودا را در هند رسمیت داد.
در دوره ظهور اسلام اتحادی از هپتالی ها و ماهویه سوری بر جغرافیای شرق هخامنشی حکومت می کرد و رقیب ساسانیان بود مذهب این اتحاد امیخته ای از میترایزم یا خورشید ( سوری ) بود و زرتشتی . ماهویه سوری نامی است که در منابع اسلامی از او مطالب زیادی وجود دارد از جمله اینکه وقتی به نیزک ترخان دستور غارت سپاه یزدگرد در زیبد گناباد را داد. تصویرها .
دختر یزدگرد بنام ارودک یا اراتک نیز جزو اسرا بود و ماهوی سوری او را به عنوان هدیه برای خلیفه فرستاد و در قبال خدماتی که ماهویه بنفع اعراب انجام داده بود پیشنهاد حکومت خراسان و روم به ماهویه سوری داده شده بود .
فرهنگ اسلامی در جغرافیای تمدن زاگرس رافدین یا به عبارت دیگر در هلال حاصلخیز شکل گرفت اما شکل دهندگان اصلی خراسانی بودند هم در دوره اموی و هم عباسی.
زیبد گناباد محل جنگ نیزک ترخان با سپاه یزدگرد سوم
در صوفه زیبد محل دفن یزدگرد سوم
سکه یزدگرد ساسانی
https://parssea.blogspot.com/2022/06/