دریای پارس
زبان فارسی - ایران شناسی .تاریخ تمدن هادریای پارس
زبان فارسی - ایران شناسی .تاریخ تمدن هابرگزاری جشن دوازده رخ در زیبد
عصراقتصاد: در ایران روز ۲۵ اردیبهشت به نام روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده‌است و هر سال در این روز آیین‌های بزرگداشت فردوسی و شاهنامه در دانشگاه‌ها و نهادهای پژوهشی برگزار می‌شود مراسمی در گناباد مشهد در روستای تاریخی زیبَد شهرستان گناباد که در شاهنامه محل “جنگ ۱۲ رخ ایرانیان و توریان”توصیف شده است برگزار شد.
در این جشن که در آستانه روز بزرگداشت این شاعر نام آور برگزار شد سرکنسول ترکیه و رایزن فرهنگی کنسولگری افغانستان در مشهد، مسئول دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در مشهد، مسئولان نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور و تعدادی از مدیران کل خراسان رضوی، استادان دانشگاه و فردوسی شناسان حضور داشتند.
در این مراسم مسئول نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال شرق کشور با اشاره به ضرورت جذب گردشگر خارجی گفت: برای تقویت قابلیت‌های گردشگری در ایران در کنار دیگر معاونت‌های وزارت امور خارجه اداره‌ای به نام «اداره تسهیل جذب گردشگر خارجی» ایجاد شده است.
غلامعباس ارباب خالص اظهار کرد: ایران به جهت داشتن جاذبه‌های گردشگری در صدر کشورهای جهان قرار داشته و باید این جاذبه ها بیشتر به مردم دنیا معرفی شوند.
وی اضافه کرد: ترتیبی اتخاذ شده است که ایرانیان مقیم کشورهای خارجی که علاقه به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری هستند شناسایی شوند تا از این قابلیت در جهت اشتغالزایی و معرفی میراث فرهنگی استفاده شود.
ارباب خالص برگزاری این مراسم را فرصت مناسبی برای شناخت ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی خراسان رضوی و معرفی آن در سطح ملی و بین‌المللی عنوان و تصریح کرد: این استعدادهای بالقوه و بالفعل بستر جذب گردشگران و سرمایه گذاران داخلی و خارجی را هموار می‌کند.
مسئول نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال شرق کشور همچنین در ادامه گفت: گناباد و منطقه تاریخی زیبد که از آن بارها در شاهنامه فردوسی نام برده شده یکی از پتانسیل‌های مهم فرهنگی و گردشگری برای معرفی به گردشگران خارجی است.
ترهان پورلماز سرکنسول ترکیه در مشهد نیز در این مراسم با اشاره به اشتراکات تاریخی و فرهنگی مردم ایران و ترکیه گفت: منطقه تاریخی زیبد گناباد با توجه به سابقه و یادآوری بخشهای مهمی از وقایع تاریخی شاهنامه فردوسی در آن برای مردم ترکیه از اهمیت زیادی برخوردار است و باید این مزیتها بیشتر در عرصه بین المللی معرفی شود
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی هم گفت: خراسان رضوی دارای مفاخر بسیاری در زمینه های علمی، ادبی و فرهنگی است که فقط ۶۰۰نفر آنان مانند فردوسی مربوط به منطقه طوس هستند.
ابوالفضل مکرمی فر افزود: ۳۶۶هکتار از آرامگاه فردوسی و برج و بارو مجموعه طوس امسال مشمول احیا و مرمت قرار گرفته است و عملیات اجرایی آن به زودی آغاز می شود.
جنگ ۱۲رخ نام جنگی در شاهنامهٔ فردوسی و میان ایران و توران است که در منطقه تاریخی زیبد گناباد در گرفت و همه سرداران توران و پیران وزیر افراسیاب نیز در همین جنگ کشته شدند. در شاهنامه ۱۱ مرتبه از روستای زیبد و ۱۲ مرتبه از گناباد نام برده شده است. روستای زیبد از توابع بخش کاخک در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی گناباد واقع است.
جنگ دوازده رخ نام یکی از جنگ‌های ایران و توران است. در شاهنامهٔ فردوسی بطور مفصل به این جنگ حماسی که یکی از مهمترین پیروزی‌های دوره پادشاهی کیخسرو بر توران است پرداخته. جنگ دوازده‌رخ در واقع ادامه جنگ میان ایرانیان و تورانیان تا شکست یکی از طرفین بود.
فردوسی این رویداد را در ۲۵۱۸ بیت شعر وصف کرده است. بعضی کتابهای تاریخی دیگر با اندکی تغییر به این جنگ پرداخته‌اند اما اساس داستان شبیه هم می‌باشد. بقول شاهنامه، کیخسرو آگاه شد که افراسیاب، شاه توران، سپاهی بزرگ را برای حمله به ایران گرد آورده است. کیخسرو مجمعی تشکیل داد و سرداران خود را فرا می‌خواند و به هر کدام مأموریت مناسب داد. گودرز فرمانده لشکر چهارم ایران مأموریت داشت با گفتگو و عدم توسل به زور مسئله حل نماید. او از پایتخت با لشکری گران بسوی مرز آمد و موقعیتی مناسب در کوه زیبد توقف کرد؛ و با پیام صلح گیو همان‌طور که کیخسرو خواسته بود نزد پیران فرستاد و از پیران خواست که دست از جنگ‌افروزی بردارد.
گودرز فرماندهان سپاه را فراخواند و به هر یک دستور داد که عملیات خود را آغاز کنند: نخست فرزند خود گیو را گفت که سپاهی برگیرد و به توران نزد پیران برود و پیام کیخسرو را ابلاغ کند و بگوید از همهٔ بدی‌ها و خیانت‌های شما می‌گذریم و جنگ را پدیده‌ای زشت و زیانبار می‌دانیم؛ و بگوید: «ای پیران! می‌دانی که ایرانیان از تو خیانت‌ها دیده‌اند و من به فرمان کیخسرو، به نزد تو آمده‌ام تا با تو بگویم که پادشاه همهٔ جرائم تو را خواهد بخشید و به خاطر مهربانی‌هایی که با سیاوش و کیخسرو و فرنگیس در توران کردی، بدیهای تو را فراموش کرده است و نمی‌خواهد که تو در این جنگ، به دست ایرانیان، جانت را از دست بدهی.
گیو پس از مذاکرات طولانی با پیران در کنار رود جیحون در شهر ویسه گرد از اراضی بلخ نا امیدانه به اردوگاه لشکر در کوه زیبد برگشت. و به پدرش گودرز گفت که تورانیان فقط جنگ را انتخاب کرده شرط را نمی‌پذیرند و با لشکری بس گران در حال حرکت به بطرف کوه کنابد هستند. افراسیاب به پیران فرمان داده است که همه پهلوانان ایرانی را نابود کند و سوگند خورده است:
نه گودرز باید که ماند نه گیو
نه فرهاد و گرگین نه رهام نیو
گودرز دانا که انتظار چنین پاسخی را از پیران، چشم داشت. لشکر ایران را در دامنه کوه زیبد آماده رویارویی کرد و با رسیدن لشکر پیران جنگ سختی درگرفت.
پنج روز آرایش جنگی دو لشکر در مقابل هم ایرانیان در کوهزیبد و تورانیان در کوه کنابدگناباد هر دو طرف را خسته کرد در نهایت تصمیم می‌گیرند نبرد تن به تن که یازده تن از دلیران هر طرف انتخاب شود و دوئل کنند تا نتیجه نبرد معلوم شود. به این ترتیب، یازده سردار ایرانی و یازده سردار تورانی داوطلب جنگ می‌شوند.
سه شنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۷ – ۱۶:۰۶:۳۸ | کد مطلب: ۴۰۵۵۲۸چاپ
زیبد گناباد | گرامیداشت حماسه دوازده رخ همزمان با روز پاسداشت فردوسی
فرهنگ > هنر – همشهری آنلاین:
جشن بزرگداشت فردوسی پنجشنبه شب با حضور مسئولان نمایندگیهای خارجی مقیم مشهد در روستای تاریخی زیبد شهرستان گناباد که در شاهنامه محل ‘جنگ ۱۲ رخ ایرانیان و توریان’ توصیف شده برگزار شد.
به گزارش ایرنا؛ دومین جشنواره روستایی برای گرامیداشت حماسه دوازده رخ همزمان با مراسم روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت فردوسی در زیبد گناباد باحضور مقامات مربوطه شهرستان و استان و دیپلماتهای داخلی و خارجی برگزار شد.
در این همایش که در کنار قلعه زیبَد و محل حماسه دوره کیانی برگزار شدعلاوه بر سخنرانی های مقامات و فرهیختگان برنامه های متنوع و ترانه های سنتی فلکلوریک و بومی اجرا شد .
ارباب خالص رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال شرق کشور و مشاور وزیر امور خارجه گفت: برای تقویت قابلیت‌های گردشگری در ایران در کنار دیگر معاونت‌های وزارت امور خارجه اداره‌ای به نام «اداره تسهیل جذب گردشگر خارجی» ایجاد شده است.
به گزارش ایسنا، ارباب خالص در مراسم جشن بزرگداشت فردوسی و حماسه دوازده رخ در دهستان زیبد گناباد با بیان این مطلب اظهار کرد: ترتیبی اتخاذ شده است که ایرانیان مقیم کشورهای خارجی که علاقه مند به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری هستند شناسایی شوند تا از این قابلیت در جهت اشتغالزایی و معرفی میراث فرهنگی استفاده شود.
ارباب خالص برگزاری این مراسم را فرصت مناسبی برای شناخت ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی خراسان رضوی و معرفی آن در سطح ملی و بین‌المللی عنوان و تصریح کرد: این استعدادهای بالقوه و بالفعل بستر جذب گردشگران و سرمایه گذاران داخلی و خارجی را هموار می‌کند.
مسئول نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال شرق کشور همچنین در ادامه گفت: گناباد و منطقه تاریخی زیبد که از آن بارها در شاهنامه فردوسی نام برده شده یکی از پتانسیل‌های مهم فرهنگی و گردشگری برای معرفی به گردشگران خارجی است.
حجه الاسلام علی عجم نماینده دور اول مجلس شورای اسلامی گفت داستان جنگ ۱۲ رخ بین ایران و توران یک واقعه عبرت انگیز هست همینکه دو سپاه بزرگ بجای جنگیدن و کشتن هزاران نفر با خردمندی فرمانده دو لشکر به جنگ تن به تن ۱۲ نفر رضایت می دهند و می پذیرند تیم کشور بازنده شکست را قبول خواهد کرد و از جنگ سراسری جلوگیری کردند خود درسهای زیادی دارد .
دکتر فاطمه ماه وان شاهنامه پژوه مشهور ضمن شرح حماسه دوازده رخ و اینکه قراین متقن ثابت می کند که محل وقوع آن زیبد گناباد بوده است را موضوع جالب و جذابی برای توسعه گردشگری نامید وی گفت حدود ۲۰ بار نام زیبد و گناباد در جنگ ۱۲ رخ بیان شده است . وی گفت باید از این آثار ملموس و غیر ملموس این رویداد برای جذب گردشگر و بوم گردی مستند سازی شود وی گفت فردوسی دشمن را نماد تمام زشتی ها و خودی را مظهر تمام خوبی ها نمی بیندو خوبی و بدی هر دو طرف را شرح می‌دهد .
دکتر محمد عجم ایرانشناس کشورمان گفت ” در غرب و شرق امپراتوری ایران در عهد کهن دو کشور قدرتمند بوده است که بدلایل متعددی بین ایران و آنها جنگهایی روی می داده است و شرح این جنگها در کتب متعدد هست . بدلایل نقلی و عقلی و ادبی و تاریخ شفاهی و دلایل باستانشناسی جنگ ۱۲ رخ در زیبد گناباد روی داده است. ناصر خسرو نوشته است کاریز گناباد را کیخسرو دستور داده کندن و کتب دیگر می گویند کاریز رهن را گیو گفته است کندن . چه دوره ای گیو و کیخسرو در گناباد بوده اند؟ جواب را شاهنامه داده است در جنگ دوازده رخ .تاریخ شفاهی نیز از قبر پیران ویسه در ایوان درصوفه حکایت دارد. فردوسی این حماسه را بگونه ای شرح داده که حتی خواننده ایرانی نیز از کشته شدن دشمن خوشحال نیست و کیخسرو وقتی خبر کشته شدن پیران ویسه را شنید بسیار ناراحت شد و گفت او انسان بزرگ و خردمندی بود تنها عیب او این بود که نتوانست پادشاه توران و ختای را راضی کند که دست از لجاجت و جنگ افروزی بردارد. کیخسرو دستور داد پیران را با احترام کامل در داخل ایوانی در دل کوه دفن کنند و برای دانایی و خردمندی او احترام بگذارند. سرکنسول ترکیه نیز طی سخنانی گفت آثار تاریخی و اسطوره ای زیبد گناباد فقط برای مردم این شهرستان اهمیت ندارد بلکه برای ما نیز اهمیت زیادی دارد و بخشی از تاریخ و هویت مشترک را نمایندگی می کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی هم گفت: ۳۶۶ هکتار از آرامگاه فردوسی و برج و بارو مجموعه طوس امسال مشمول احیا و مرمت قرار گرفت و عملیات اجرایی آن به زودی آغاز می شود.
ابوالفضل مکرمی فر ادامه داد: خراسان رضوی دارای مفاخر بسیاری در زمینه های علمی، ادبی و فرهنگی است که تنها ۶۰۰ نفر آنان مانند فردوسی مربوط به منطقه طوس هستند.
ترهان پورلماز سرکنسول ترکیه در مشهد نیز در این مراسم به اشتراکات تاریخی و فرهنگی مردم ایران و ترکیه اشاره و بیان کرد: منطقه تاریخی زیبد گناباد با توجه به سابقه و یادآوری بخشهای مهمی از وقایع تاریخی شاهنامه فردوسی در آن برای مردم ترکیه نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و باید این مزیتها بیشتر در عرصه بین المللی معرفی شوند.
جشن بزرگداشت فردوسی در آستانه روز بزرگداشت این شاعر نام آور با حضور سرکنسول ترکیه و رایزن فرهنگی کنسولگری افغانستان در مشهد، مسئول دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در مشهد ، مسئولان نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور و تعدادی از مدیران کل خراسان رضوی، اساتید دانشگاه و فردوسی شناسان برگزار شد.
۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده است.
جنگ ۱۲ رخ نام جنگی در شاهنامهٔ فردوسی و میان ایران و توران است که به خونخواهی سیاوش و بدلیل جنگ افروزی فرمانروای توران ‘افراسیاب و پیران ویسه’ در منطقه تاریخی زیبد گناباد در گرفت و تمامی سرداران توران و پیران وزیر افراسیاب نیز در همین جنگ کشته شدند.
در شاهنامه فردوسی ۱۱ مرتبه از روستای زیبد و ۱۲ مرتبه از گناباد نام برده شده است. روستای زیبد در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی گناباد واقع است. گناباد دارای ۲۵۰ اثر تاریخی و معنوی است که از این تعداد ۱۴۲ اثر به ثبت آثار ملی رسیده است. مرکز شهرستان ۸۰ هزار نفری گناباد در فاصله ۲۸۷ کیلومتری جنوب مشهد قرار دارد.
قابل ذکر است دوشنبه گذشته نیز در محل باغ تالار فرشتگان مراسم بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان و ادب فارسی به همت انجمن ادبی محمد پروین گنابادی و انجمن داستانی آتش پرورگناباد برگزارشد.
فرماندار گناباد در این مراسم یکی از اندیشه‌های فردوسی را خرد ورزی دانست و گفت :خرد ورزی در حکمرانی باعث ابادانی کشور می‌شود.
محمد علی نبی پور افزود:حکیم ابوالقاسم فردوسی با اثر شکوهمند خود، شاهنامه، نقش جوان‌مردی، اخلاق و ایمان را در بلندای زمان بر تاریخ نشاند و با حکمت و بینش گسترده اش، فرهنگ غنی ایران را تا فراسوی مرزهای خاکی بر دل عاشقان فرهنگ و هنر نمایان کرد.
وی تصریح کرد: فردوسی از کودکی به دانش آموزی پرداخت و اخلاق، تاریخ و فرهنگ ایرانی، تن و جان او را پرورش دادو حدود ۹۰ سال زیست و سی سال از عمر گران‌بهایش را صرف نگه‌داری زبان اصیل فارسی و تمدن ایرانی کرد.
در این مراسم ضمن اجرای موسیقی و شاهنامه خوانی، اجرای ورزش باستانی، خانم دکتر باقری از اساتید برجسته ادبیات ایران مطالبی در خصوص پاسداشت زبان فارسی بیان داشت
در همین زمینه:
